Çiftlerle çalışırken temelde narrative yaklaşımı benimsiyor olmakla birlikte yardımcı olarak “Dışavurumcu Sanat Terapisi” tekniklerini kullanmak, çiftlere yardım sunmada önemli katkılar sağlamaktadır. Narrative yaklaşımda temel olan, çiftin öykülerinin alınmasıdır. Bu öyküler genel olarak sorun yüklüdür ve çiftin yaşadığı tüm deneyimlerin tamamını değil, seçerek anlam verdikleri deneyimleri içerirler. Öykünün alınması, sorunların somutlaştırılarak dışsallaştırılmasını sağlar.
Sorunları dışsallaştırma ile çift, kendi aralarında problemin sorumluluğunun kime ait olduğu konusundaki yararsız çatışmalardan kurtulurlar. Hayatları üzerindeki etkilerini görmeleri nedeniyle bu sorun ya da sorunlardan kurtulma konusunda işbirliği yapma konusunda motive olurlar. Sorunu çözme konusunda, farklı bakış açıları ve anlamlandırmalardan doğan çatışmaları çözme olanağına kavuşurlar. Bunun yanında sorunla ilgili sorumluluk almalarını kolaylaştırır.
Dışavurumcu Sanat Terapisi Teknikleri, sorunun dışsallaştırmasında önemli katkılar sağlamaktadır. Öykü ve metafor, drama, beden ve hareket, kil, kolaj, resim, kukla, maske ve oyuncak, çeşitli doğal malzeme gibi sembollerin kullanımı, çiftin sorunlarını somut bir biçimde tanımlanması, böylece somutlaştırarak dışsallaştırılması, sorun ile ilgili olarak objektif bir bakış açısı kazanması, çeşitli bağlantılar kurarak farkındalıklar ve içgörü kazanmaları, sorun ile aralarında estetik bir mesafe elde ederek baş etmede kolaylıklar kazanması gibi konularda yardım sağlamaktadır.
Ayrıca, seansa öfke, kızgınlık, kaygı, korku gibi terapi sürecini etkileyen olumsuz duygulardan doğan dirençleri kırma ve sorunla daha iyi baş etmede de önemli katkılar sunar. Örneğin, birbirlerine kırgın ve küs olan, ya da isteksiz, enerjisiz, ümitsiz, köşeye sıkışmış hisseden bir çiftin, yukarıda ki tekniklerden biri ile “oyuna” davet edilmesi, onların bu duygularından sıyrılıp sanki oyun oynayan iki çocuğuna dönüşmelerini sağlayabilmektedir. Oyunla birlikte eğlenme, neşe ve hatta “humour”ın devreye girmesiyle, kendileri ve sorunları hakkında konuşabilmelerini, bazen de birlikte gülebilmelerini de sağlamaktadır.
Örneğin çifte birlikte resim yapmaları önerildiğinde, çiftin konuyu ve malzemeyi nasıl seçtiği, nasıl karar verdikleri, birlikte nasıl çalıştıkları, birbirleri ile nasıl iletişim kurdukları, birbirlerine nasıl saygı gösterdikleri hakkında terapist gözlem yapma fırsatı elde etmektedir. Örneğin birlikte resim yapma davranışının, çiftin günlük yaşamlarında birlikte yaptıkları, yemek yapma/yeme, alışveriş, hatta seks dahil diğer eylemlerinden hiçbir farkı yoktur. Çünkü böyle bir çalışma ortamında, çiftin kendi özel yaşamlarında var olan davranış paternleri hemen ortaya çıkmaktadır. Ayrıca seans içinde onların çalışmaları sırasında gözlem kaydı tutarak çifte geri veri olarak yansıtmak da sorunun çözümlenmesinde iyi sonuçlar üretmektedir.
Workshop sırasında, çift terapisinde yardımcı teknik olarak kullanılan bu teknikler hakkında kısa bir bilgi aktarıldıktan sonra birkaç örnek uygulama yapılacaktır.
|